Ngày nay, đèo An Khê còn là địa điểm du lịch hấp dẫn của tỉnh Gia Lai và Bình Định. Khi du khách đến đây sẽ tìm hiểu được nhiều điều về nhà Tây Sơn, đạo Tây Sơn, xứ Cửu An, xứ Tú Thủy, núi Hoàng Đế, cánh đồng Cổ Hậu, v.v. Vì vậy đèo An Khe thuộc tỉnh. Đèo An Khê có giai thoại lịch sử gì? Hãy cùng tìm hiểu ngay bây giờ nhé.
Đèo An Khê thuộc tỉnh nào?
Là con đèo đi qua hai tỉnh Quy Nhon (Bình Định) và Pleiku (Gia Lai), đèo An Khê được đánh giá là cung đường khá khó khăn.
Đèo An Khê là con đèo nằm trên quốc lộ 19, giáp huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định và thị trấn An Khê, tỉnh Gia Lai, Việt Nam. Hiện nay, UBND thị xã Sông An – Gia Lai đang xây dựng dự án khôi phục đồi sim trên đỉnh đèo An Khe, Gia Lai, nằm trên đỉnh đèo An Khê. Đây hứa hẹn sẽ là một trong những điểm tham quan hấp dẫn khi du khách đến với Gia Lai.
Đèo An Khê dài bao nhiêu km?
Đèo An Khê dài 8 km, cao 740 m so với mực nước biển và có độ cao trên 400 m so với mực nước biển. Từ Quốc lộ 19 từ Quy Nhơn, tỉnh Bình Định đến Pleiku, tỉnh Gia Lai.
- Đèo An Khê là đoạn đường dài nhất và nguy hiểm nhất trên tuyến. Hàng năm, cùng với lưu lượng giao thông vào tỉnh, thành phố ngày càng tăng, tai nạn tại đèo An Khê ngày càng gia tăng và chất lượng đường sá ngày càng xuống cấp nghiêm trọng. Đặc biệt khi trời mưa, đèo An Khê gây nguy hiểm cho nhiều phương tiện lưu thông trên đèo.
- Hiện Chính phủ và các bộ ngành vẫn chưa có biện pháp quyết liệt để khắc phục tình trạng giao thông trên đèo An Khê như hiện nay. Vì vậy, trước khi vượt qua những đoạn đường đèo nguy hiểm, người lái xe nên chú ý bảo dưỡng và kiểm tra kỹ hệ thống phanh, xi nhan và phòng cháy chữa cháy. các hệ thống trên xe.
- Các đồ vật trong xe phải được tách riêng, những đồ vật dễ sinh nhiệt cần được tách riêng, những đồ vật dễ cháy phải được vận chuyển trên một phương tiện riêng.
Lịch sử của cung đèo An Khê – Gia Lai
Đèo An Khê gắn liền với cuộc khởi nghĩa Tây Sơn thế kỷ 18.
- Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, Chiến dịch An Khê của Quân đội nhân dân Việt Nam đã diễn ra tại đây từ ngày 13 đến ngày 28 tháng 1 năm 1953. Đây là chiến thắng vĩ đại nhất của Việt Nam từ trước đến nay tính từ miền Trung Nam Bộ đến nay.
- Đèo An Khê nằm trên quốc lộ 19 nối liền hai tỉnh Bình Định và Gia Lai. Trước đây, đèo này có tên là Mang (chứ không phải đèo Mang Yang nằm giữa An Khê và Pleiku). Trong tiếng Ba Na có nghĩa là cửa, ngõ.
- Đến thời nhà Nguyễn, nó có tên là đèo Vĩnh Viễn ở tỉnh Bình Định. Cái tên Đèo An Khe ra đời khi người Pháp xây dựng Đường 19 và mở rộng đèo như hiện nay.
- Đèo An Khe từng là con đường núi quanh co với nhiều hang động, vách đá nguy hiểm. Vào thời điểm này người Kinh và người Ba Na thường xuyên vượt đèo Vân Tuệ, đi qua thác Vĩnh Thạnh và thác Cửu An, cách đó khoảng 10 km về phía Bắc.
- Dù đã được cải thiện sau này nhưng đèo An Khe vẫn còn những ngã rẽ nguy hiểm như ngã rẽ Cây Khế, rẽ Đồng Tiến, rẽ Hang Bạt… Mỗi ngã rẽ trên đều gắn liền với nhiều giai thoại lịch sử và sau này là những vụ tai nạn ô tô bi thảm, khủng khiếp.
- Dọc đường đèo An Khê, mọi bờ suối, mọi ngọn đồi, mọi vách đá đều là những trang sử, lưu giữ thời gian khởi nghĩa Tây Sơn và cuộc kháng chiến thần thánh chống Pháp, Mỹ,…
Truyền thuyết núi Ông Bình ở đèo An Khê
- Núi Ông Bình cao 840m, rậm rạp, hùng vĩ, hiểm trở và hùng vĩ. Đây là đài quan sát tự nhiên có thể quan sát đèo An Khê, thung lũng An Khê và lưu vực thượng nguồn sông Côn. Quốc lộ 19 vòng qua chân núi Ông Bình. Nhìn từ góc carom, khung cảnh bên dưới trông giống như một con trăn núi khổng lồ quấn quanh chân trẻ em.
- Theo ký ức của người dân địa phương, núi ông Bính là nơi quân đội của Nguyễn Huệ đóng quân (ông Bình là tên của Nguyễn Huệ khi ông còn ở quê). Có nhiều hang động ở sườn phía đông bắc. Các hang động lớn nhất là Hang Tối và Hang Cọp. Hang Tối Trời tối cả ngày lẫn đêm, khi vào hang phải dùng đuốc soi đường. Và Hang Cọp rất rộng và rộng rãi, có khả năng chứa hàng trăm chiến binh cùng lúc.
- Vì vậy, Nguyễn Huệ đã dùng động ở đây làm nơi ẩn náu và điểm xuất phát để tiến vào kinh đô Quy Nhơn. Theo lời kể của các bô lão địa phương, trong phong trào Cần Vương, Nguyên soái Mai Tú Tường thua trận Bàu Sấu (huyện An Nhon) và phải tạm rút về núi Ông Bình chờ thời cơ.
Sự tích núi ông Nhạc trên núi An Khê
- Núi Ông Nhạc hay còn gọi là Ông Nhược nằm ở phía Tây Nam đèo An Khe, ở độ cao khoảng 600m so với mực nước biển, đối diện với núi Ông Bình. Đây cũng là trụ sở của quân đội triều Nguyễn và là điểm xuất phát từ vùng đồng bằng để kéo cờ Tây Sơn. Hiện nay, hai ngọn núi này là nơi lưu giữ di tích núi Gò Kho và núi Ông Nhạc.
- Gần đỉnh đèo, cạnh núi Ông Bình, ngày nay là thôn Kế, xã Sông An, huyện Đắc Pò (trước đây là An Khê), xưa gọi là kho “Bình lương đô chiến”. Đây cũng là nơi trao đổi hàng hóa, đồ vật sau này giữa đồng bằng và miền núi.
- Xa hơn về phía đông nam là thành M. Nhạc, vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay. Tường thành ở một số nơi được làm bằng đất cao tới 10 m, nối liền sườn núi Ông Nhạc và Ông Bình qua đèo An Khê.
Trên đây là những thông tin về tỉnh mà đèo An Khe thuộc cũng như những câu chuyện về lịch sử hào hùng trên đỉnh đèo An Khe. hy vọng các bạn sẽ hiểu rõ những thông tin về con đèo nối liền 2 tỉnh Bình Định và Gia Lai này.
