Từ khóa “Toàn cầu hóa – hiện đại hóa” chắc hẳn không còn xa lạ với chúng ta trong những năm gần đây. Khẩu hiệu toàn cầu hóa bao trùm hầu hết mọi lĩnh vực, từ giáo dục đến kinh tế, xã hội… Vậy toàn cầu hóa là gì? Tại sao cần đẩy mạnh toàn cầu hóa trong giai đoạn hiện nay? Hãy tham khảo bài viết sau để hiểu rõ hơn về câu này nhé!
Toàn cầu hoá là gì?
Toàn cầu hóa là sự kết nối của các nền kinh tế trên thế giới trong các lĩnh vực như thương mại, đầu tư, lao động, ngân hàng, dịch vụ, con người… Nói như vậy có lẽ vẫn còn khó hiểu và chưa thực sự rõ ràng về vấn đề này. Toàn cầu hóa là khi chính phủ của một quốc gia nhất định cho phép công dân của mình làm việc xuyên biên giới. Chỉ cần công dân này đảm bảo tuân thủ các quy định do chính phủ các quốc gia khác đặt ra là đủ.
Tuy nhiên, toàn cầu hóa cũng có nhiều cách hiểu khác nhau vì khái niệm này tương đối rộng. Trong từng giai đoạn, thời kỳ đều có những thay đổi phù hợp với tình hình chung của thế giới. Vì vậy, nhìn chung chúng ta nên hiểu toàn cầu hóa là sự kết nối giữa các quốc gia khác nhau trên thế giới.
Theo các chuyên gia nghiên cứu kinh tế, trước đây, khi Liên Xô và phe đối lập còn căng thẳng, chưa có mối liên hệ xuyên quốc gia nào được thiết lập. Kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, mối quan hệ giữa các nước mới bắt đầu được xây dựng và phát huy.
Toàn cầu hóa kinh tế là gì?
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, người ta thường chia nó thành 3 dạng:
- Toàn cầu hóa kinh tế
- Toàn cầu hóa văn hóa
- Toàn cầu hóa chính trị
Như vậy, toàn cầu hóa kinh tế chỉ là một khía cạnh chuyên biệt trong hoạt động kinh tế của các nước trên thế giới. Đây là một phong trào kinh tế vĩ mô tầm cỡ thế giới không còn thuộc về phạm trù của một quốc gia duy nhất. Trong số đó, có thể kể đến các lĩnh vực nằm trong danh sách toàn cầu hóa kinh tế như: dịch vụ, hàng hóa, tài chính, sản xuất, lao động, thể chế lao động, vốn đầu tư, công nghệ và thông tin truyền thông…
Toàn cầu hóa kinh tế hiện nay đã có sự phát triển đáng kể nhờ sự phát triển vượt bậc của các công nghệ tiên tiến. Chúng giúp các quốc gia, bất kể ở đâu trên bản đồ, kết nối với nhau khi có kết nối Internet. Hoạt động này cũng kết nối các quốc gia nhanh hơn, đơn giản hơn và tiết kiệm chi phí hơn nhiều so với các phương pháp cũ. Trước đây, chúng ta chỉ có thể kết nối kinh tế thông qua đường bộ, đường sắt và đường thủy. Hiện tại, chúng tôi có các giao dịch ảo có cùng mức chuyển đổi như giao dịch thực.
Ví dụ về toàn cầu hóa
- Quỹ tiền tệ quốc tế IMF
- Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương APEC
- Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)
- Tổ chức Thương mại Thế giới WTO
- Ngân hàng Thế giới WB
Đặc điểm của toàn cầu hóa
Như đã giải thích, toàn cầu hóa là sự liên kết về nhiều mặt (chính trị – kinh tế – xã hội – văn hóa) giữa các quốc gia. Chúng tôi sẽ phân tích chi tiết từng khía cạnh:
- Kinh tế: Cho phép các công ty kinh tế tận dụng lợi thế của mình để hợp tác và phát triển ở các nước khác. Từ đó hạn chế được chi phí sản xuất, nhân công, nguồn nhiên liệu, khách hàng…
- Xã hội: liên kết nhân khẩu học giữa các vùng kinh tế khác nhau
- Về chính trị: Tạo ra nhiều tổ chức chính trị pháp lý lớn để bảo vệ lợi ích của các đơn vị đầu tư, nhà đầu tư.
- Pháp lý: thay đổi cách tạo ra và áp dụng luật pháp quốc tế
- Văn hóa: tạo ra sự giao lưu văn hóa, nghệ thuật, xu hướng nghệ thuật, đánh giá cao nghệ thuật thế giới…
Đặc điểm của toàn cầu hóa
- Thương mại toàn cầu khởi sắc
- Đầu tư nước ngoài tăng đáng kể
- Thị trường tài chính quốc tế đang phát triển
- Các công ty xuyên quốc gia ngày càng đóng vai trò quan trọng
Mặt tích cực của toàn cầu hóa
Sự tăng tốc của quá trình toàn cầu hóa và hiện đại hóa mang lại cho các nước cơ hội phát triển đất nước và con người mình. Từ đó, những giá trị sống mới được tạo ra. Thay đổi đời sống nhận thức, trí tưởng tượng của người dân nước ta theo hướng hiện đại.
Toàn cầu hóa mang lại sự công bằng cho cạnh tranh xã hội và đời sống con người ngày càng được cải thiện đáng kể. Quyền sống và quyền con người là ưu tiên hàng đầu.
Những sáng kiến mới cho đời sống kinh tế và xã hội đang được phát triển. Tạo môi trường phát triển cho tri thức nhân loại. Đó là sự kết nối lâu dài trong mỗi công dân chứ không chỉ là lớp vỏ bên ngoài.
Vai trò của toàn cầu hóa
- Phát huy tối đa thế mạnh của đất nước khi xây dựng mối liên kết với các nước trên thế giới. Từ đó tìm ra điểm chung để phát triển đất nước.
- Mở rộng thị trường giao dịch nhà đầu tư cạnh tranh
- Giải quyết vấn đề việc làm giữa các nước. Các quốc gia có dư thừa lao động sẽ có nhiều việc phải làm hơn và mức thu nhập cao hơn.
- Đời sống người dân ngày một tốt hơn
- Xây dựng văn hóa cộng đồng tích cực mỗi ngày
- Tiết kiệm tài nguyên môi trường, sử dụng đúng lúc, đúng lúc và tận dụng tối đa tài nguyên để tránh lãng phí. Ngoài ra, tài nguyên có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau.
- Có nhiều ngành nghề mới
Tác động của toàn cầu hóa tới nền kinh tế Việt Nam
- Đầu tư nước ngoài tăng mạnh góp phần xây dựng thêm nhiều cơ sở sản xuất ở nước ta. Tạo cơ hội việc làm cho hàng nghìn lao động ở nhiều lứa tuổi khác nhau.
- Nâng cao trình độ công nghệ, kỹ thuật cho người giúp việc gia đình. Một cơ hội lý tưởng để có được kinh nghiệm sản xuất tiên tiến ở nước bạn.
- Thay đổi cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực, qua đó giúp nhanh chóng khôi phục nền kinh tế sau khủng hoảng.
- Mở rộng kinh tế xuyên quốc gia ra nước ngoài tạo ra những cơ hội và thách thức mới, nhưng chỉ khi có sự phối hợp quốc tế và mở rộng kinh tế đối ngoại, chúng ta mới có thể tận dụng được cơ hội và vượt qua thách thức.
- Cơ sở hạ tầng đang được đầu tư đồng bộ và đáng kể ở nhiều tỉnh thành. Góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân nước ta.